پانزدهمین «گزارش سالانه مجازات اعدام» سازمان حقوق بشر ایران و ECPM (با هم دربرابر مجازات اعدام) ارزیابی و تحلیلی از روند مجازات اعدام در سال ۲۰۲۲ در جمهوری اسلامی ایران ارائه میکند. تعداد اعدامها در سال ۲۰۲۲، روند آنها نسبتبه سالهای گذشته، چارچوب قانونی و رویهها، هزینهها، توزیع جغرافیایی و تفکیک ماهانه اعدامها در این گزارش مشخص شده است. همچنین فهرست مجرمان زن و نوجوان اعدامشده در سال ۲۰۲۲ نیز در جدولهای تدوینشده در این گزارش ارائه شده است.
این گزارش همچنین به جنبش لغو مجازات در ایران، از جمله جنبش بخشش، و سهم آن در کاهش استفاده از مجازات اعدام میپردازد و تحلیلی درمورد اینکه چگونه جامعه بینالمللی میتواند در محدودکردن دامنه مجازات اعدام در ایران مشارکت کند، به دست میدهد.
گزارش ۲۰۲۲ حاصل کار سخت اعضا و حامیان «سازمان حقوق بشر ایران» است که در گزارش، مستندسازی، گردآوری، تحلیل و نگارش محتوای آن مشارکت داشتند. ما بهویژه از منابع حقوق بشر ایران در داخل کشور سپاسگزاریم که با گزارش اعدامهای اعلامنشده و مخفیانه در زندانهای ۳۰ استان مختلف، خطر قابلتوجهی را به جان میخرند. با توجه به شرایط بسیار دشوار، نبود شفافیت و خطرات و محدودیتهای آشکاری که مدافعان حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران با آن مواجهاند، این گزارش بههیچوجه تصویر کاملی از استفاده از مجازات اعدام در ایران ارائه نمیدهد؛ چراکه در این میان، اعدامهایی گزارش شده که بهدلیل نبود جزئیات کافی یا ناتوانی در تأیید موارد از طریق دو منبع مختلف، در این گزارش گنجانده نشده است. با این حال، هدف از تدوین این گزارش، دستیابی به کاملترین و واقعیترین آمار در شرایط کنونی است. گزارش حاضر، دستکم 537 معترض کشتهشده در اعتراضات «زن-زندگی-آزادی»، مرگهای مشکوک در بازداشت یا کسانی را که زیر شکنجه کشته شدند، شامل نمیشود.
سازمان ECPM از تدوین، فرایند ویرایش و انتشار این گزارش در چارچوب فعالیتهای بینالمللی خود علیه مجازات اعدام حمایت میکند. مسئله نبود شفافیت در دادهها و اطلاعات در خصوص مجازات اعدام در ایران، باید با یک استراتژی قدرتمند برطرف شود. هدف کلی این گزارش برای سازمان حقوق بشر ایران و ECPM، آشکارسازی و علنیکردن واقعیتها، بهمنظور تغییر دیدگاه ملی و بینالمللی درمورد وضعیت مجازات اعدام در ایران، صاحب رتبه اول در اجرای مجازات اعدام در جهان، است.