اعدام سه تبعه ترکیه پس از سفر اردوغان به تهران

بنابه اطلاع سازمان حقوق بشر ایران، در تاریخ ۲۹ فروردین ماه ۱۳۹۴ سه تبعه ترکیه‌ با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان وکیل آباد مشهد اعدام شدند. 

این زندانیان که «محمت (محمد) ییلماز» «فاروق گونر» و فردی با نام کوچک «متین» نام داشتند موفق به انجام ملاقات آخر با بستگان خود نشده و مسئولان ایرانی تا تاریخ ۷ اردیبهشت ماه به خانواده‌ «محمت ییلماز» خبر ندادند که حکم اعدام ایشان اجرا شده است. در ‌‌نهایت در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ جنازه این سه شهروند ترکیه‌ای به ترکیه تحویل داده می‌شود. 

اعدام این سه زندانی که راننده ماشین‌های سنگین بوده‌اند درحالی صورت گرفته که ۱۱ روز قبل از آن یعنی سه‌شنبه ۱۸ فروردین ماه ۱۳۹۴ رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه از تهران بازدید و با رئیس جمهور حسن روحانی و آیت الله خامنه‌ای دیدار کرده بود. 

محمود امیری مقدم سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران در این خصوص می‌گوید: «ما نمی‌دانیم که آیا احکام اعدام این سه زندانی در بین گفتگوهای آقای اردوغان و مقامات ایرانی جایی داشته است یا خیر و اینکه مقامات ترکیه برای نجات جان ایشان چه اقداماتی انجام داده بودند. همچنین زمانبندی و روند غیر منتظره اعدام‌ها و عدم واکنش علنی دولت ترکیه نسبت به اعدام شهروندانش سؤال برانگیز است.» 

سه زندانی اعدام شده که حدود ۴ سال را در زندانهای ایران سپری کرده بودند همگی اهل بندر اسکندرون واقع در استان انتاکیه ترکیه بوده و بستگانشان معتقدند روند دادرسی عادلانه در خصوص ایشان رعایت نشده است. 

یکی از فرزندان محمت ییلماز در مورد پروسه رسیدگی به پرونده این زندانی اعدام شده گفت: «من هفت بار به ایران رفتم و داروهای پدرم را برایش به زندان می‌بردم و در پروسه رسیدگی به پرونده‌اش حضور داشتم. مقامات ترکیه هیچ کاری برای پدرم نکردند، تنها اقدام آن‌ها این بود که من را با یک وکیل آشنا کردند که از ما حق الوکاله را گرفت ولی کاری نکرد.» 

وی همچنین در خصوص نحوه بازداشت پدرش بیان داشت: «یک ایرانی کیف حاوی ۲۶ کیلو تریاک را در ماشین پدر من گذاشته و رفته بود. این فرد قرار بوده در نیشابور دوباره سوار ماشین شود. در نیشابور آن شخص را گرفته بودند و پلیس می‌اید سر قرار و می‌گوید ما صاحب کیف را دستگیر کردیم، شما میهمان ما هستید، بیایید فقط برای ادای توضیحات ولی می‌برند و مانند صاحب اصلی کیف محمت ییلماز را هم اعدام می‌کنند. مسئولان تا آخرین لحظه به وی و دوستانش می‌گفتند شما را بزودی به کشور ترکیه استرداد می‌کنیم و ایشان هم امیدوار به استرداد به ترکیه بودند.» 

وی در پایان بیان داشت: «کامیون پدرم را که ۸۰ هزار لیر قیمتش بود مصادره کردند و خانواده ما هنوز دارند با سختی قسط‌های آن را پرداخت می‌کنند.» 

فاروق گونر دیگر زندانی اعدام شده در این روز دارای ۹ فرزند بین ۶ تا ۲۰ ساله بود که اکنون با کمک هزینه بنیادهای خیریه زندگی می‌کنند. 

یکی از بستگان وی ضمن انتقاد از بی‌عملی اردوغان که در زمان بازداشت این زندانیان نخست وزیر ترکیه بود می‌گوید: «فاروق راننده کامیون ترانزیت بود و بین افغانستان و ترکیه بار جابجا می‌کرد تا اینکه افرادی در میان بار مواد مخدر پنهان می‌کنند و وی بازداشت می‌شود. فاروق به ما زنگ می‌زد و می‌گفت من را شکنجه می‌کنند و پا‌هایم را زنجیر کرده‌اند، به نزد نخست وزیر بروید و بخواهید کاری برایم بکند. ما سعی کردیم نخست وزیر سابق اردوغان را ملاقات کنیم ولی ما را حتی در دفتر نخست وزیری هم راه ندادند.» 

گفتنی است، با وجود گذشت بیش از یک سال و نیم، این اعدام‌ها هیچ‌گاه از سوی رسانه‌های رسمی در داخل ایران و یا دولت ترکیه اعلان نشد. 

سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران گفت: «ما از جامعه جهانی و دولت ترکیه می‌خواهیم که در مورد اظهارات بستگان مبنی بر دادرسی غیرعادلانه و استفاده از شکنجه بطور مستقل بررسی کنند.»