آزار جنسی: جرم بی‌مجازاتی که در رگ‌های جامعه جاری است

از پدیده‌ای حرف می‌زنیم که سن و سال نمی‌شناسد. کودکان مظلوم‌ترین قربانیان آزار جنسی‌اند که گاه سال‌ها آن را تحمل می‌کنند و دم بر نمی آورند و گاه حتی جان‌شان را بر سر این موضوع از دست می‌دهند.
از پدیده‌ای حرف می‌زنیم که محدود به یک جنس خاص نیست: پسران و دختران و زنان و مردان همه می‌توانند قربانی ان شوند؛ هرچند مردان بزرگسال بیش از زنان عامل آن هستند و در مجموع زنان آن را به شکل گسترده‌تری تجربه می‌کنند.
بر اساس آمار وب سایت «قربانیان خشونت جنسی» در سال ۲۰۱۶ در هر دو دقیقه یک زن در آمریکا مورد آزار جنسی قرار می گیرد واز هر شش زن یک نفر نوعی از آزار جنسی را در زندگی خود تجربه کرده است. در اروپای غربی این آمار بین هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک نفر است. بر اساس آمار گزارش زنان سازمان ملل متحد در بین هر سه زن در جهان یکی از آن ها در طول زندگی‌اش حداقل یک‌بار قربانی نوعی از آزار جنسی بوده است.
با وجود این گستردگی و شیوع اما آزار جنسی هنوز در اغلب نقاط جهان یک تابوست. کمتر درباره آن حرف زده می‌شود و بسیاری از کشورهای جهان قوانین بازدارنده‌ای برای آن ندارند. بسیاری از شک های آزار جنسی از سوی جامعه تحمل می‌شود و قربانی به دلیل ترس و نداشتن حمایت قانونی هرگز دست به اقشای آن نمی زند. از‌آن مهم‌تر، انگشت اتهام هنوز به سوی قربانی است و نه تنها نگاه عرف و جامعه چنین است که قربانی را به دلیل مورد آزار قرار گرفتن مقصر می‌داند، که حتی نظام‌های حقوقی هم برای اثبات اگراه قربانی دچار چالش‌اند و هنوز در بسیاری از نقاط جهان، زنان را متهم به رفتار نامناسب و پوشش نامناسب می‌کنند. تنها در معدودی از کشورهای جهان است که قوانین نسبتا کارآمد برای اثبات آزار جنسی و تحت تعقیب قرار دادن مجرمان جنسی تدوین شده و تعریف‌های مشخصی از محدوده‌های آزار جنسی ارائه شده است.
در ایران آماری رسمی درباره آزار جنسی وجود ندارد. هادی مصطفایی، معاون مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی ناجا مهر ماه سال ۹۳ بدون اشاره به میزان جرایم جنسی علیه زنان در ایران خبر از کاهش ۱۸ درصدی آن و نیز کشف ۸۸ درصدی آن داده است. او فروردین ۹۴ نیز در مورد جرایم جنسی عمومی اعلام شد: «نرخ جرایم جنسی در ایران یک به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است.»
آبان ۹۴، نماینده معاونت راهبردی قوه قضاییه خبر از افزایش شدید تجاوز به زنان و دختران تا پایان سال ۱۳۹۳ داد و گفت: «در سال ۹۳ حدود یک هزار و ۳۱۳ مورد تجاوز به عنف گزارش شده که نشان دهنده یک افزایش ناگهانی ۲۰۰ تا ۳۰۰ موردی است.» او میزان مزاحمت جنسی برای زنان و دختران را نیز در سال ۹۳، ۱۴۲ هزار و ۹۳۳ مورد اعلام کرده و گفته بود که این میزان نسبت به سال ۸۹ افزایشی ۹۸ درصدی داشته است.
با وجود این آمارها و در حالی که تنها در سال اخیر چندین مورد خبر ربوده شدن و آزار جنسی کودکان هم در صدر اخبار بوده، قوانین ایران هنوز از ناکارآمدترین قوانین کشورهای جهان برای حمایت از قربانیان آزار جنسی و تحت تغقیب قرار دادن آنها هستند.
این شماره مجله حقوق ما به بررسی موضوع آزار جنسی در قوانین ایران چه در زمینه آزار جنسی زنان و کودکان و چه درباره آزار جنسی در محیط‌های کاری اختصاص دارد.