روند اعدام‌ها در ماه‌های مختلف ۲۰۱۸، دوره روحانی و ۱۴ سال گذشته

روند اجرای حکم اعدام در طی ۱۴ سال گذشته

تعداد اعدام‌های ثبت شده در سال ۲۰۱۸ کمترین میزان اجرای سالانه حکم اعدام را از سال ۲۰۰۵ تا کنون نشان می‌دهد. لازم به توضیح است که  آمارهای پیش از سال ۲۰۰۸ از سوی سازمان عفو بین‌الملل اعلام شده بود؛ حال آنکه در ۱۱ سال گذشته بر اساس گزارش‌های سازمان حقوق بشر ایران است. باید درنظر گرفت که اعدام‌های پیش از سال ۲۰۰۸ احتمالا تنها بر اساس اعدام‌هایی که بصورت رسمی اعلام شده‌اند بنا شده و یک آمار حداقلی را نشان می‌دهند.

تفکیک ماهانه اعدام‌ها در سال ۲۰۱۸

تجزیه و تحلیل ماهانه اعدام‌ها نشان‌دهنده نسبت بالای اعدام‌هایی است که از سوی منابع رسمی اعلام نشده‌اند. هیچ گزارش اعدامی در ماه رمضان ( ۱۷ مه تا ۱۴ ژوئن ) وجود نداشت. بررسی روند اعدام‌ها در طی ۱۰ سال گذشته نشان می‌دهد که آمار اعدام‌ها در هفته‌های پیش از انتخابات مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری، تعطیلات نوروز (۲۱ مارس تا ۳ آوریل) و ماه رمضان بسیار پایین است. ماه‌های ژوئیه و سپتامبر با ۳۷ و ۳۶ اعدام خونین‌ترین ماه‌ها در سال ۲۰۱۸ بودند.

اعدام‌ها در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی

گزارش سالانه اعدام در سال ۲۰۱۸ پس از گذشت ۱۸ ماه از دومین دوره چهارساله ریاست جمهوری حسن روحانی تنظیم شده است. بنا بر گزارش‌های سازمان حقوق بشر ایران، در طول ۵.۵ سالی که از ریاست جمهوری حسن روحانی می‌گذرد ۳۵۰۰ نفر در ایران اعدام شده‌اند.

نمودار بالا تعداد اعدام‌های در دو دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد (از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۱۳) و ۵.۵ سال از ریاست جمهوری حسن روحانی (از ژوئیه ۲۰۱۳ تا دسامبر ۲۰۱۸) را با هم مقایسه می‌کند. این نمودار بر اساس اعدام‌های ثبت‌شده تهیه شده است و احتمال آن وجود دارد که ارقام واقعی بالاتر از این باشند. حاشیه خطای بیشتری برای آمار دور اول ریاست جمهوری احمدی‌نژاد وجود دارد.

بررسی پنج سال و نیم ریاست جمهوری حسن روحانی نشان می‌دهد که به‌طور میانگین ماهانه ۵۳ نفر درسال‌های ریاست جمهوری او اعدام شده‌اند. این در حالی است که در طول دو دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، بطور میانگین ماهانه ۳۵ نفر اعدام شده‌اند.

پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور در سال ۲۰۱۳ روابط بین اتحادیه اروپا و ایران بهبود یافت. با این حال در سه سال ابتدایی ریاست جمهوری حسن روحانی، مسئله مجازات اعدام در ایران در دستور کار دیپلمات‌های ایرانی و اروپایی وجود نداشت. در این دوره هیچ‌گونه اصلاحات و یا تغییراتی در اعمال مجازات اعدام صورت نگرفت. اتحادیه اروپا به این موضوع اذعان کرده که حقوق بشر و مسئله مجازات اعدام تا سال ۲۰۱۶ در دستور کار قرار نداشته است. برای اولین بار در ماه آوریل سال ۲۰۱۶ است که پس از توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، «مذاکرات مستقیم بر سر موضوعات حقوق بشری» به بخشی از گفت‌وگوهای اتحادیه اروپا و ایران تبدیل می‌شود. اتحادیه اروپا در اکتبر سال ۲۰۱۶ طی گزارشی در خصوص روابط ایران و اتحادیه اروپا به این موضوع اشاره کرد که «کم کردن استفاده از مجازات اعدام را طی مذاکرات سیاسی به عنوان یک هدف اصلی نگاه می‌کند و خواستار توقف اجرای مجازات اعدام در ایران شده است». از پایان سال ۲۰۱۶ کاهش قابل توجهی در آمار اعدام‌ها وجود دارد. سازمان حقوق بشر ایران و همه با هم علیه مجازات اعدام معتقدند که تمرکز بیشتر و مستمر اتحادیه اروپا منجر به کاهش بیشتر اعدام‌ها در ایران خواهد شد.

این گزارش را به صورت کامل و در فایل پی‌دی اف از اینجا دانلود کنید