سازمان حقوق بشر ایران؛ ۱۱ فروردین ماه ۱۳۹۹: بسیاری از زندانیان که پس از گسترش کرونا همچنان در زندان ماندهاند، با توجه به تراکم بالا، سوء تغذیه و کمبود امکانات پزشکی در خطر هستند. منابع مطلع خبر از افزایش ابتلا به بیماری کرونا و مرگ دستکم ۹ زندانی در زندانهای مختلف ایران دادند.
بنا به اطلاع سازمان حقوق بشر ایران، پس از گسترش ویروس کرونا و فشار افکار عمومی و گروههای حقوق بشری، مقامهای جمهوری اسلامی به بسیاری از زندانیان مرخصی با قید وثیقه عطا کردند. با این حال، تعداد بسیاری همچنان در زندانهای ایران با بیماری کرونا و کمبود امکانات بهداشتی و درمانی دست و پنجه نرم میکنند.
یک منبع مطلع درباره زندان مرکزی ارومیه به سازمان حقوق بشر ایران گفت: «در زندان ارومیه ۱۴ نفر به کرونا مبتلا شدند که دو نفر از ایشان درگذشتند. یکی از کسانی که فوت کرد، حسن جوانی نام داشت که با اتهامات مواد مخدر در زندان بود. در بند جوانان نیز اکثر زندانیان به کرونا مبتلا شدهاند».
علاوه بر این وبسایت هرانا، از مرگ ۹ زندانی در زندانهای فشافویه، قرچک ورامین و ارومیه خبر داده بود.
یک منبع دیگر از زندان رجایی شهر به سازمان حقوق بشر ایران گفت: «به ما میگویند کسی در رجایی شهر کرونا نگرفته. ولی چند روز پیش زندانیان پولدار را صدا زدند و از ایشان خواستند که کمک کنند تا زندان کانکس بخرد و در حیاط بیرونی، یک قرنطینه برای افراد مشکوک یا مبتلایان به کرونا درست کنند». وی افزود: «شرایط بسیار امنیتی شده و نیروهای نوپو در بیرون از زندان ۲۴ ساعته ایستادهاند تا زندانیان شورش نکنند».
منابع محلی به سازمان حقوق بشر ایران گفتند که در زندان مرکزی رشت (لاکان) نیز چندین زندانی که به کرونا مبتلا شده بودند به بیمارستان منتقل شدند و تا امروز از ایشان هیچ خبری در دست نیست.
گفتنی است، طی هفتههای گذشته، نگرانی زندانیان از شیوع کرونا باعث بروز شورش در چندین زندان ایران شده، که طی این شورشها چندین زندانی جان خود را از دست دادهاند.
اولین شورش گزارش شده، مربوط به زندان سقز بود. اخبار پراکنده حکایت از کشته شدن دستکم یک زندانی در طی فرار به ضرب گلوله در سقز دارد.
با وجود اینکه خبر کشته شدن این زندانی توسط خبرگزاری ایرنا تکذیب شد، محمود ثمینی، معاون سیاسی امنیتی استانداری لرستان در جمع خبرنگاران کشته شدن یک زندانی و مجروح شدن یک نفر دیگر را تائید کرده است.
حبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران نیز با اینکه ابتدا به نقل از مسول روابط عمومی سپاه بیتالمقدس کردستان، خبر فرار زندانیان از زندان سقز را تکذیب کرده بود، پس از مدتی از بازداشت ۱۰ زندانی متواری خبر داد.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان در این خصوص به فارس گفت: «چنانچه زندانیان متواری، خود را تحویل و به زندان برگردند، جرم ارتکابیشان برابر دستورالعمل و مقررات، مشمول ارفاق و تخفیفات قانونی قرار گرفته اما این اقدام فرار آنان مانع عفو جرم اصلی قبلیشان نخواهد شد اما اگر برنگردند، پس از دستگیری به مجازات جرم جدید از جمله تمرد یا تخریب محکوم و مشمول بخشنامه عفو نخواهند شد».
به گزارش دویچه وله، روز پنجشنبه ۷ فروردین ماه نیز در دو بند از زندان مرکزی تبریز، زندانیان، در اعتراض به اجرای تبعیضآمیز بخشنامه عفو و دادن مرخصی به زندانیان و عدم رعایت قرنطینه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا شورش کردند که با دخالت نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی سرکوب شدند.
در تصاویری که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، دود برخاسته از داخل زندان و صدای تیراندازی به گوش میرسد. با این حال بهروز مهدوی، فرماندار تبریز در این خصوص به ایلنا گفت: «وقوع آتشسوزی جزیی و نگرانی ناشی از آن میان زندانیان و انتظامات زندان تبریز موجب التهاب در این مکان شد».
همچنین به گزارش دویچه وله روز پنجشنبه ۱ فروردین ماه، در زندان پارسیلون شهرستان خرمآباد زندانیان دست به شورش زدند و ۲۳ نفر آنها موفق به فرار از زندان شدند. مطابق برخی گزارشها ماموران زندان به سمت زندانیان تیراندازی کرده و دستکم یک نفر آنها کشته شده است.
روز گذشته، یکشنبه ۱۰ فروردین ماه نیز، تصاویری در شبکههای اجتماعی منتشر شد که خبر از شورش در زندان مرکزی شیراز (عادل آباد) میداد.