اعدام به اتهام‌های محاربه، افساد فی الارض و بغی در سال ۲۰۲۱

با توجه به تعاریف کلی و مبهمِ محاربه، افساد فی الارض و بغی، این اتهام‌ها می‌توانند برای طیف وسیعی از جرایم، حتی اعتراض‌های ساده، به کار گرفته شوند و مجازات اعدام را برای متهم در پی داشته باشند. علاوه بر این، اتهام‌های مذکور در دادگاه‌های انقلاب اسلامی رسیدگی می‌شوند. بخشی از وظایف این دادگاه‌ها، نه اجرای عدالت، بلکه مبارزه با مخالفان سیاسی حکومت است. 

در زمان‌هایی که توجیه حکم اعدام از نظر حقوقی دشوار است، قضات دادگاه انقلاب عنوان اتهامی افساد فی الارض را با دستی باز به کار می‌گیرند تا متهم را به مرگ محکوم کنند. 

آمار مجازات اعدام در سال ۲۰۲۱ تصویری واضح‌تر در این باره به دست می‌دهند. در این سال حداقل ۱۳ نفر به اتهام محاربه، افساد فی الارض و بغی اعدام شدند.در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۱۹ نیز به ترتیب ۱۵ نفر و ۹ نفر به این اتهام‌ها اعدام شده بودند.

برخی حقایق در مورد این اعدام‌ها

• ۱۳نفر با اتهام محاربه، افساد فی الارض و بغی اعدام شدند
• ۳ مورد از این اعدام‌ها رسماً اعلام شدند
• ۵ نفر با اتهام سرقت مسلحانه اعدام شدند
• ۸ نفر با اتهام ارتباط با گروه‌های مخالف اعدام شدند
• ۹ نفر از اعدام‌شدگان از اقلیت‌های اتنیکی بودند 

همان‌گونه که در پرونده‌های زیر خواهید دید، اغلب آنان که در سال ۲۰۲۱ به این اتهام‌ها اعدام شدند و آن‌ها که در خطر اعدام قرار دارند، متعلق به گروه‌های اتنیکی‌اند. از میان ۱۳ نفری که در سال ۲۰۲۱ با اتهام‌های امنیتی اعدام شدند، ۴ تن عرب، یک تن کرد و ۴ تن بلوچ بوده‌اند. 

اعدام‌ها با اتهام محاربه، بغی یا افساد فی الارض

جاسم حیدری، علی خسرجی، حسین سیلاوی و ناصر خفجیان: شهروندان عرب اهوازی که برای اعتراف علیه خود شکنجه شدند (اتهام: بغی)

چهار زندانی به‌نام‌های جاسم حیدری، علی خسرجی، حسین سیلاوی و ناصر خفاجیان که با اتهامات سیاسی و امنیتی در دو پرونده مجزا به اعدام محکوم شده بودند، روز دهم اسفند ۱۳۹۹ برابر با ۲۸ فوریه ۲۰۲۱ در زندان سپیدار اهواز اعدام شدند. طبق گزارش منابع سازمان حقوق بشر ایران، هر چهار تن از لحظه دستگیری مورد شکنجه‌های شدید قرار گرفتند و اعتراف‌هایی که از آنان تحت شکنجه اخذ شده بود، به عنوان مستند برای صدور حکم اعدام در دادگاهی ناعادلانه مورد استناد قرار گرفت.

حیدر قربانی: زندانی سیاسی کرد در حالی اعدام شد که پرونده‌اش تحت بررسی قضایی بود (اتهام: بغی)

حیدر قربانی، ۴۸ ساله، زندانی سیاسی کرد، بامداد روز ۲۸ آذر بدون اطلاع خانواده‌ یا وکیلش اعدام و جسدش مخفیانه دفن شد. حکم اعدام حیدر قربانی در حالی اجرا شد که پرونده‌اش مراحل اعمال ماده ۴۷۷ آیین دادرسی کیفری را طی می‌کرد. طبق اسنادی که در اختیار سازمان حقوق بشر ایران قرار گرفته است، او متهم آخر در یک پرنده با پنج متهم بود و هیچ‌کس از چهار متهم دیگر بازداشت نشده‌اند. 

حیدر قربانی در حالی به اتهام «بغی» در زندان سنندج اعدام شد که به گفته وکیل مدافعش، «هیچ وقت مسلح نبوده و در هیچ اقدام مسلحانه‌ای مشارکت نداشته» است. اعترافات اجباری حیدر قربانی شب پیش از اعدام او از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد. اعدام او با محکومیت گسترده جهانی، از جمله از سوی کارشناسان سازمان ملل روبه‌رو شد. گفتنی است که در گواهی فوت حیدر قربانی، دلیل مرگ «نامعلوم» درج شده است. این در حالی است که رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی به نقل از مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی اعدام او را تایید کردند.