گزارش: دست‌کم ۵۴۱ سال و ۵۷۷ ضربه شلاق زندان برای مدافعان حقوق بشر در ایران

بیش از یک سال از آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی» می‌گذرد. سرکوب مدافعان حقوق بشر که از آغاز اعتراضات سراسری سال گذشته شدت یافته بود، کماکان ادامه دارد. مدافعان حقوق بشر در ایران به خاطر تعهد خستگی‌ناپذیر خود به حمایت از حقوق بنیادین انسان‌ها، با زندان، آزار و مجازات‌های سنگین روبه‌رو می‌شوند.

گزارش سازمان حقوق بشر ایران که پیش روی شماست، شرح حال مختصر بیش از ۱۵۰ انسان شجاع را ارائه می‌کند. گزارشی که پیش روی شماست، نام وکلا، معلمان، فعالان حقوق اقلیت‌ها، فعالان حقوق زنان، خبرنگاران، فعالان حقوق کارگران، مدافعان محیط‌زیست‌، خانواده‌های دادخواه، فعالان حقوق مدنی و هنرمندانی را در خود دارد. آنان به خاطر دفاع از حقوق بشر هدف آزار نظام‌مند جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند. 

دانلود گزارش (پی‌دی‌اف)

این فهرست تنها بخشی کوچک از وضعیت رو به وخامت مدافعان حقوق بشر در ایران را به نمایش می‌گذارد. این مدافعان، که در مجموع به بیش از ۵۴۱ سال زندان و ۵۷۷ ضربه شلاق محکوم شده‌اند، نمونه‌هایی روشن از سرکوب مداوم کسانی هستند که بی‌وقفه برای ترویج عدالت، برابری، و آزادی در ایران تلاش می‌کنند.

این گزارش به مناسبت روز جهانی حقوق بشر منتشر می‌شود که امسال با مراسم اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، یکی از مدافعان معرفی شده در این گزارش، همزمان شده است. اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی اهمیت ویژه‌ای برای جلب توجه به وضعیت مدافعان حقوق بشر در ایران دارد. به عنوان یک مدافع برجسته حقوق بشر، نرگس بی‌باکانه از حقوق افراد بی‌صدا دفاع کرده است. او از جمله برای حقوق اقلیت‌ها، حقوق زنان، و لغو مجازات اعدام در ایران کوشیده است.

در زمان انتشار این گزارش، سازمان حقوق بشر ایران از جامعه بین‌الملل می‌خواهد که حمایت فعال‌تر و قاطعانه‌تری از مدافعان ایرانی نشان دهد.

محمود امیری‌مقدم، مدیر این سازمان گفت: «در حالی که جامعه بین‌الملل شاهد افزایش نگران‌کننده نقض حقوق بشر در ایران است، شناخت بیشتر مدافعان ایرانی حقوق بشر و حمایت بی‌وقفه‌ از آن‌ها ضروری‌ست». او افزود: «اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی صدای او را تقویت کرده و توجه جهان را بار دیگر به‌سوی وضعیت بحرانی حقوق‌بشر  در ایران جلب می‌کند. در عین حال، پیام این جایزه، درخواست همبستگی جامعه بین‌الملل با همه مدافعان حقوق‌بشر در ایران‌ است  که شجاعانه برای جامعه‌ای عادلانه و آزاد مبارزه می‌کنند».

در میان افراد معرفی شده در این گزارش، چندین وکیل وجود دارند که به دلیل دفاع از معترضان جنبش «زن، زندگی، آزادی» هدف قرار گرفته‌اند. مریم آروین، وکیل داوطلب ۲۶ ساله، حدود یک ماه پس از آزادی از زندان تحت شرایط مشکوکی درگذشت. امیرحسین کوهکن، وکیل خانواده معترض اعدام‌شده محمدمهدی کرمی است. او در اوت ۲۰۲۳، یک هفته پس از دستگیری ماشاءالله کرمی، پدر امیرحسین، بازداشت شد.

این گزارش مدافعانی را شامل می‌شود که بین ۱ دسامبر ۲۰۲۲ تا ۱ دسامبر ۲۰۲۳ زندانی شده‌اند یا پرونده‌های حقوقی آن‌ها در جریان بوده است.

این فهرست تنها بخش کوچکی از مجموعه کنشگران ایرانی‌ست و حتما بسیاری از مدافعانی که با آزار و اذیت، احضار یا تهدید مواجه شده‌اند، از قلم افتاده‌اند. بسیاری از مدافعان نیز به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات دقیق گنجانده نشده‌اند و برخی به درخواست خاص خود حذف شده‌اند.

در انتشار این گزارش، سازمان حقوق بشر ایران امیدوار است که بتواند اطلاعات جدید و دقیقی را به پژوهشگران و روزنامه‌نگاران ارائه دهد، و به مدافعان حقوق بشر و شهروندان نگران در سراسر جهان کمک کند تا درباره شجاعت شهروندان ایرانی که به دنبال بهبود زندگی دیگران هستند و این کار را با ریسک‌پذیری بالا انجام می‌دهند، آموزش و اطلاع‌رسانی کنند. 

سازمان حقوق بشر ایران همچنین از جامعه بین‌المللی و تمامی کشورهایی که روابط دیپلماتیک با ایران دارند، می‌خواهد تا خواستار آزادی فوری تمامی مدافعان حقوق بشر زندانی شوند. 

ما همچنین از جامعه مدنی و اعضای عمومی در سراسر جهان می‌خواهیم که داستان‌های آنها را بخوانند، نام‌های آنان را به خاطر بسپارند، و در خواسته‌ی آزادی آنها و تمامی مدافعان حقوق بشر با ما همراه شوند. 

این گزارش پنجره‌ای به سوی آگاهی از وضعیت مدافعان حقوق بشر در ایران طی سال گذشته است. مدافعانی که حتی پشت میله‌های زندان نیز از سکوت امتناع کرده‌اند و از طریق اعتراضات و اعتصاب غذا در محدودیت‌های دیوارهای زندان و نامه‌ها و پیام‌های صوتی، همچنان صدای خود را می‌رسانند. آنان به رغم آن‌که از تبعات کار خود به خوبی آگاهی دارند، شجاعت خود را به دنیا نشان می‌دهند.