اعدام پنج زندانی بلوچ از جمله یک کودک-مجرم؛ افزایش ۷۹ درصدی اعدام‌ها نسبت به سال گذشته

در سال جاری میلادی تاکنون دستکم ۳۴۶ نفر در ایران اعدام شده اند که ۱۳ اعدام بیشتر از کل سال ۲۰۲۱ است و نسبت به مدت مشابه در سال گذشته  ۷۹ درصد افزایش داشته است. شهروندان بلوچ ۳۰ درصد همه اعدام‌ها را در بر میگیرند. سازمان حقوق بشر ایران ضمن محکوم کردن موج اعدام‌ها در ایران خواهان واکنش جامعه جهانی شد.

محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران دراین خصوص گفت: «این یک اشتباه بزرگ است که جامعه جهانی و بخصوص دولت‌های اروپایی بیشتر روی  برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تمرکز کرده و نسبت به افزایش شدید اعدام‌ها در ایران بی اعتنایی می‌کنند. ادامه اعدام کودک-مجرمان، و موج اعدام‌ها بخصوص اعدام‌های بی‌رویه شهروندان بلوچ باید واکنش شدیدتری از سوی جامعه جهانی در بر داشته باشد.»

بنا به گزارش حال وش، صبح روز شنبه ۲۹ مرداد ماه، حکم اعدام پنج مرد بلوچ، از جمله یک کودک-مجرم در زندان مرکزی زاهدان به اجرا درآمد. این کودک-مجرم که هویتش امید عالیزاده احراز شده، متولد ۱ مرداد ماه ۱۳۷۹ بوده و دی ماه سال ۱۳۹۶ به اتهام «قتل عمد» درطی یک نزاع خیابانی بازداشت و به اعدام محکوم شده بود.

یک از نزدیکان امید عالیزاده درخصوص جزییات پرونده وی به سازمان حقوق بشر ایران گفت: «امید عالیزاده در زمان بازداشت مدت دو سال را در کانون اصلاح و تربیت سپری کرد و سپس به بند ۱ نوجوانان منتقل شد. او یکبار در دادگاه از اتهام قتل عمد تبرئه شد و قتل او را غیر عمد تشخیص دادند. اما چون خانواده امید خانواده مظلومی بود و پول نداشتند وکیل بگیرند، شکات پول خرج کردند و حکم را به قتل عمد تغییر دادند و امروز [روز گذشته] اعدامش کردند».

به همراه این کودک-مجرم، حکم اعدام چهار زندانی دیگر نیز در زندان مرکزی زاهدان به اجرا درآمد. هویت سه تن از این زندانیان که با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» به اعدام محکوم شده بودند، عبدالباسط براهویی، ۲۳ ساله و ساکن زاهدان، عبدالرحیم اسماعیل زهی (شه بخش)، ۳۰ ساله، اهل و ساکن روستای کلچات از توابع زاهدان، محسن سالارزهی، معروف به شهداد خارکوهی، حدودا ۲۸ ساله، ساکن زاهدان اعلام شده است.

همچنین هویت زندانی دیگر که با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس محکوم شده بود، مرتضی دهواری، ۲۴ ساله، اهل روستای محمدی از بخش اسپیج سراوان اعلام شده است.

براساس این گزارش، مرتضی دهواری، متاهل و پدر یک فرزند خردسال بود و در سال ۱۳۹۸ با این اتهام بازداشت و به قصاص نفس محکوم شده بود.

عبدالباسط براهویی نیز متاهل و دارای یک فرزند خردسال بود و از سال ۱۳۹۸ با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» بازداشت و به اعدام محکوم شده بود.

عبدالرحیم اسماعیل زهی، دیگر اعدام شده روز شنبه نیز، دارای دو همسر و سه فرزند خردسال بود و در سال ۱۳۹۹ با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» بازداشت و به اعدام محکوم شده بود.

محسن سالارزهی نیز که با همین اتهام در سال ۱۳۹۸ بازداشت و به اعدام محکوم شده بود، دارای یک فرزند خردسال بود. 

علاوه بر این، در همین روز در استان سیستان و بلوچستان، سه زندانی دیگر بلوچ نیز در زندان‌های زابل، سراوان و ایرانشهر اعدام شدند.

اعدام این پنج زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.

از آغاز سال جاری میلادی تاکنون دستکم ۱۰۳ شهروند بلوچ در ایران اعدام شده‌اند که نزدیک به ۳۰ درصد کل اعدام‌ها را در بر می‌گیرد. این در حالیست که شهروندان بلوچ بین ۲ تا ۵ درصد کل جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند.

ایران یکی از معدود کشورهایی‌ست که کودک-مجرمان را به مرگ محکوم می‌کند و بیش از تمام کشورهای دیگر، مجازات اعدام را برای نوجوانان اجرا می‌کند. طبق آمار سازمان حقوق بشر ایران، از سال ۲۰۱۰ میلادی تا کنون دست‌کم ۶۳ کودک‌مجرم در ایران اعدام شده‌اند. آمارهای موجود نشان می‌دهند که جمهوری اسلامی ایران مسوول ۷۰ درصد از اعدام‌های کودکان طی سه دهه اخیر در دنیا بوده است. در سال ۲۰۲۱ دست‌کم ۲ کودک-مجرم در ایران اعدام شدند. این آمار در سال‌ ۲۰۲۰ میلادی دست‌کم چهار کودک-مجرم بود.

پیمان‌نامه حقوق کودک به صراحت بیان می‌کند که اعمال مجازات اعدام و حبس ابد غیر قابل تخفیف نباید در مورد کودکان اعمال شود. با این حال، جمهوری اسلامی در سال ۱۳۷۲ با حق تحفظ «مغایر نبودن با احکام شرع و قوانین داخلی» این پیمان‌نامه را امضا کرد. به همین دلیل، بر مبنای احکام شرعی که پایه قوانین کیفری کنونی ایران به شمار می‌روند، مقامات جمهوری اسلامی سن مسوولیت کیفری را به جای ۱۸ سال، ۱۵ سال قمری برای پسران و ۹ سال قمری برای دختران در نظر می‌گیرند و به صدور حکم اعدام برای افرادی که به سن یادشده رسیده باشند، ادامه می‌دهند.

تصویر امید عالیزهی پیش از بازداشت:

تصویر شناسنامه امید عالیزهی:

تصویر محسن سالارزهی، معروف به شهداد خارکوهی پیش از بازداشت:

تصویر اسماعیل زهی (شه بخش) پیش از بازداشت:

تصویر عبدالباسط براهویی پیش از بازداشت: